De zangkanarie, die bij ons ongetwijfeld het bekendste is, is de Harzer. Oorspronkelijk werd hij gekweekt door bergbewoners in Tirol, als bijverdienste, later werd hij door hen meegenomen naar de Harz, waar zijn zangkwaliteiten verder werden verbeterd. De Harzer zingt niet zo hard en schril als minder deftige kanariemannetjes, zijn zang is wel aanzienlijk gevarieerder.

Een harzerzangkanarie is een gecultiveerde vogel waarvan alleen het mannetje  heel mooi kan zingen. De kleuren zijn groen, geel en groengeel bont. De kleur of tekening van de vogels speelt geen rol bij het zingen van de vogel. Het is de zang waar het om gaat. Met mannetje van de harzerzangkanarie zingt in hoofdzaak roltoeren en dat kunnen ze heel lang aanhouden. De zang is prettig om aan te horen. Het moet zo zijn, dat, als je er naar luistert je je de zang goed moet kunnen horen en het mag niet zo zijn dat als de T.V., radio of de stofzuiger aanstaat dat men de vogel er boven uit hoort. De zang van de harzerzangkanarie is diep en zuiver. De kanarie laat zich goed en makkelijk verwennen. Het komt voor dat het vogeltje rond vliegt in de keuken of kamer en op z’n tijd gewoon naar zijn kooitje gaat.

Hier moet eerst de bekendste zang, het lied van de Harzer voorgesteld worden. De Harzer werd uitsluitend gekweekt op schoonheid en zuiverheid van de zang, zodat in zijn strofen de onzuivere, krassende of schrille tonen van rasloze kanaries ontbreken. Zijn lied bestaat hoofdzakelijk uit vier strofen; (toeren) de holrol, de knor, de fluiten, en de holklingel. De holrol gaf aan de Harzer, die ook wel Harzer Roller genoemd wordt, zijn naam. Bij deze toer worden de klanken "u", "o" of "oe" aanhoudend met een rollende "r" gebracht. Hoe lager de toon, hoe beter. Bij de knor, de laagste toer van de zang, wordt de "o" gerold. De fluiten bestaan uit een zacht "du-du-du" of "doe-doe-doe", dat drie tot vijf keer voorgedragen wordt. De holklingel lijkt op de rol, maar in plaats van de "r" wordt de zachtere "l" gebruikt en de afzonderlijke tonen zijn van elkaar gescheiden door een onderbreking. Deze toer klinkt ongeveer als "lu-lu-lu" of "lo-lo-lo", waarbij het overgaan van hogere naar lagere tonen en omgekeerd samenhangend voorgedragen wordt. Naast deze vier hoofdelementen van de zang treft men bij de Harzer nog een serie andere geluiden en toeren aan (bijvoorbeeld de waterrol, de schokkel, de kloek en de klingeltoeren). Alle te zamen vormen zij de typische zang van dit ras. De Harzer zingt het hele lied overigens met een schijnbaar gesloten snavel.

Voor de fokkers betekenen de selectie op zangtalent en de training van de jonge vogels veel werk en afluisteringsvermogen. Als de jonge mannen zelfstandig zijn geworden en in grotere kooien of volières worden gehouden, beginnen ze al spoedig met zangoefeningen, waarbij ze al gauw met elkaar wedijveren. Weliswaar zijn de eerste pogingen nog moeizaam, toch zijn ze het zekerste kenteken voor de geslachtsbepaling bij de jonge vogel. Na de jeugdrui worden de jonge mannen door de kweker apart in kleine zangkooien gezet, waarin ieder voor zich kan studeren en zijn zang kan verbeteren. Tijdens deze zangstudies kunnen de zangers elkaar niet zien, maar wel horen, wat de drang tot zingen vergroot. Vaak voegt men bij de jonge vogels een goede voorzanger, waar de nieuwlingen het lied kunnen leren. Absoluut noodzakelijk is dit echter niet. De mooie zang rijpt ook zo tot volle zuiverheid. De voorzangermethode hadden de bergbewoners uit Tirol al met succes toegepast. Het vocale imitiatietalent van de kanarie werd door hen nog benut voor een bijondere truc: door middel van nachtegalen lieten zij de beste zangers onder de jonge mannen de beroemde nachtegaalslag bijbrengen. Ook bij de handelaar zitten de goede zangers apart in kleine kooitjes. De koper heeft daardoor de mogelijkheid, de zangoefeningen van de kanariemannetjes te beluisteren.

Verzorging

De verzorging van een kanarie is niet duur. Iedere dag een beetje schoon water een beetje kanariezaad is bijna voldoende. Om hem te verwennen geven we hem af en toe een stukje appel of een klein stukje van een slablaadje. Ook houden ze van een klein stukje van een koekje of cake. Dat is beter dan een pak snoepzaad of krachtvoer te kopen, omdat het geopend meestal niet zo lang goed blijft.

Bij de huisvesting mag de vogel  niet in de tocht en in de zon staan en moet je er op letten, dat hij bij het water en het zaad kan komen. Het komt jammer genoeg voor dat het stokje zo geplaatst is, dat hij niet bij zijn eten of drinken kan komen.

Met de hazerzangkanarie kan men goed kweken. Het is heel goed mogelijk om met een mannetje en meerdere vrouwtjes (popjes) te kweken.
Overgenomen uit "Kanaries - alles over: aanschaf, verzorging, voeding, ziekten, hun zang van Otto Frisch)

Ook kunt u voor informatie over Harzer zangkanaries terecht bij de homepage van Jan van Hoften: http://home.planet.nl/~harzer